Minderheid maal twee

Nancy (zij/haar/hen/hen/onze), IKEA medewerker

Als kind voelde Nancy, een IKEA een medewerker uit Maleisië (maar zelf geen Maleisische), zich altijd een ‘minderheid maal twee’, zoals ze het zelf noemt. Met een Indiase papa en Chinese mama voelde ze zich nooit helemaal op haar plaats. En dat ze ook nog eens lesbisch was, maakte het er niet makkelijker op.

Dat ze een andere etnische afkomst had dan de rest van de klas was best lastig voor Nancy. Ze hoorde er nooit helemaal bij. Zelfs onder Indiërs of Chinezen voelde ze zich niet aanvaard want ze zag er niet uit zoals zij. Toen de ouders van Nancy trouwden in de jaren 70, werden gemengde huwelijken vaak scheef bekeken. Dus ze kon ook niet rekenen op de steun van familie. Zelfs iets heel normaals als kunnen studeren aan de universiteit was niet vanzelfsprekend. Nochtans deed ze het goed op school en werkte ze een zwaar lessenpakket af.

Uiteindelijk ging Nancy in het onderwijs en gaf ze les aan jonge kinderen. “Stel je voor dat de ouders geweten hadden dat ik lesbisch was!”, roept ze uit. “Mijn carrière zou op slag afgelopen geweest zijn. Gedaan! Dus ik moest mijn privéleven gescheiden houden van mijn werk en heel voorzichtig zijn.” Zo leven werd haar op den duur te veel. In zo’n streng religieus land kon ze nooit helemaal zichzelf zijn. Daarom wist ze dat ze uiteindelijk naar een ander land zou moeten.  

Coming-out  

Nog los van de etnische verschillen met de mensen om haar heen wist Nancy al toen ze nog in Maleisië woonde dat ze lesbisch was. Maar een coming-out zat er voor haar niet in. In haar cultuur bestaat zoiets niet, vertelt Nancy. Je maakt het niet bekend. Het is iets wat je bij jezelf vaststelt en waar je gewoon mee leeft. Ze zei het nooit met zoveel woorden tegen haar ouders, maar begon wel partners mee naar huis te brengen. Met de leeftijd ging ze het steeds normaler vinden om mensen mee te brengen voor speciale gelegenheden. En hoewel haar ouders het nooit hebben gezegd, hebben ze volgens Nancy haar geaardheid op hun manier aanvaard.

Lovestory

Nancy leerde haar partner May kennen via een datingwebsite. Bijna waren ze elkaar misgelopen: Nancy stond op het punt uit te loggen toen May op haar profiel klikte. Tussen hen groeide een liefde op basis van wederzijds respect en uiterst begaan zijn met elkaar. May komt uit Thailand, maar woonde toen al 35 jaar in Groot-Brittannië. Nancy was een tijdje weggeweest uit Maleisië en had zes jaar in Singapore gewoond, maar ze was naar Maleisië teruggekeerd voordat ze May leerde kennen.

Na een tijd spraken Nancy en May af dat May naar Maleisië zou verhuizen zodat ze bij elkaar konden zijn. Maar na drie maanden werd het leven in een land waar niets mag May te veel. Ze was 20 jaar lang openlijk lesbisch geweest en zag het niet zitten om terug in de kast te kruipen. In het openbaar niet hand in hand kunnen lopen met Nancy was niet de lovestory die ze zich had voorgesteld. In zo’n conservatief land homoseksueel zijn was een acuut probleem voor May. Dus gooiden ze het roer om en trokken ze naar Groot-Brittannië. 

Haat en confrontatie

Toen Nancy uit Singapore pas terug was in Maleisië, werd ze op een avondje uit geconfronteerd met geweld. Ze was op stap met haar toenmalige partner (nog voor ze May kende) en een groepje vrienden. Toen ze buitenkwamen uit de discotheek, werden Nancy en haar partner lastiggevallen door een groep mannen. “Ze sloegen me in elkaar. Erger dan ik ooit had meegemaakt”, vertelt ze. Dat later bleek dat de vrienden met wie ze op stap was alles hadden gezien maar niets hadden gedaan om het te stoppen, strooide zout in de wonde. In Singapore had ze eerder al meegemaakt dat LGBT+’ers het soms hard te verduren kregen. Maar daar kwamen vrienden tenminste voor elkaar op. Het was helemaal anders in Maleisië, en dat was een schok. Haar vrienden deden alsof ze haar niet kenden, en ze moest zich alleen zien te redden uit de situatie met het stel agressieve kerels. Ze voelde zich toen totaal verraden. Nu ze erop terugkijkt, ziet ze het dilemma waar haar vrienden voor stonden. Voor haar opkomen was een risico, aangezien homoseksuele relaties in Maleisië als een misdrijf worden beschouwd. Haar vrienden waren zelf ook homoseksueel, en er zijn in Maleisië geen wetten die LGBT+’ers beschermen tegen discriminatie en haatmisdrijven. 

Gay en er trots op, bij IKEA

“IKEA is een belangrijk deel van mijn verhaal”, zegt Nancy. “Hier in Groot-Brittannië ben ik openlijk gay en er ook trots op. En ik ben vooral heel blij dat ik hier op het werk kan zijn wie ik ben.” Hoeveel kritieke prestatie-indicatoren (KPI’s) ze ook haalde, in de vorige bedrijven waar ze werkte was het alsof Nancy nooit de juiste persoon was voor promotie of een representatieve functie. Ze kreeg nooit gelijke kansen.

Nancy kwam 10 jaar geleden bij IKEA aan en klom snel hogerop. Ze leidt nu een IKEA Food-team. Een team leiden is voor anderen misschien niks speciaals, maar voor Nancy heeft het betekenis omdat ze zichzelf ook ziet als een vertegenwoordiger van LGBT+’ers. Dat zij als LGBT+’er een managementfunctie bekleedt is volgens haar een zichtbaar bewijs van waar IKEA voor staat. Binnen haar eigen team brengt ze inclusie in de praktijk door diversiteit na te streven in de aanwervingen. Ze heeft een team opgebouwd van mensen met de meest uiteenlopende achtergronden. Haar eigen pad naar zelfaanvaarding heeft ertoe geleid dat ze zich actief inzet voor de aanvaarding van anderen. 

De liefde thuis

De liefde thuis ziet er nu anders uit voor Nancy. Ze is gaan inzien dat liefde op verschillende manieren tot uiting komt. In Maleisië tonen zij en haar partner hun gevoelens voor elkaar niet waar haar familie bij is, maar ze weet dat haar familie hun relatie aanvaardt. “Als mijn mama over mij haar beklag wil doen, is het tegen May dat ze daarover begint. In die zin zijn we zoals elk koppel.”

Thuis in Groot-Brittannië met May heeft Nancy het gevoel dat ze vrij kan ademen en zichzelf zijn. Aan Mays liefde twijfelt ze nooit, want May heeft werkelijk alles voor haar gedaan. Op een gegeven moment had May drie verschillende baantjes om aan de looncriteria te voldoen zodat Nancy een visum kon krijgen. Buiten op straat is Nancy nog steeds op haar hoede voor mensen die haar scheef bekijken omdat ze lesbisch is. Maar thuis, waar ze een leven heeft opgebouwd met May, voelt ze zich helemaal veilig met de ‘liefde van haar leven’.