Van bescheiden komaf tot wereldmerk – een beknopte geschiedenis van IKEA

Onze roots

Ingvar Kamprad richtte IKEA op in 1943, toen hij 17 jaar oud was. In het begin verkocht hij dingen als pennen en portefeuilles. Het Zweedse Småland, waar hij opgroeide, was een bosrijk gebied met rotsachtige grond. Het leven was er moeilijk, dus om daar te overleven moest je slim en volhardend zijn en veel doen met weinig, kwaliteiten die al sinds het begin centraal staan bij IKEA.

Lage prijzen en goede kwaliteit

IKEA oprichter Ingvar Kamprad was altijd al vastbesloten om de best mogelijke prijzen te bieden, maar niet ten koste van de kwaliteit. Hij had door dat sommige van zijn concurrenten op de kwaliteit beknibbelden om de prijzen laag te houden, iets wat hij niet zag zitten. In de editie 1948-1949 van de brochure ‘ikéa-nytt’ legde hij uit hoe hij de IKEA prijzen zo laag kon houden. ‘Onze lage prijzen – veruit de laagste in het land – zijn mogelijk dankzij een hoge omzet, directe aanlevering vanuit de fabriek en zeer lage vaste kosten.’ Ingvars oorspronkelijke idee om producten aan te bieden met zowel een lage prijs én goede kwaliteit leeft nog steeds en is een hoeksteen van de IKEA cultuur en identiteit.

De revolutie van de platte pakketten

De hoge vervoerskosten en de schade die de via postorder verkochte meubels tijdens het transport opliepen waren Ingvar een doorn in het oog. Meubilair in platte pakketten bestond al wel, maar was in Zweden nog niet echt van de grond gekomen. In 1953 ging IKEA ermee aan de slag. Zelfbouwpakketten bleken populair en waren dé oplossing voor dat dure en problematische transport.

Democratisch design

Het verlangen producten aan te bieden met een lage prijs én goede kwaliteit was van in het begin een belangrijke drijfveer bij IKEA. Maar naast prijs en kwaliteit zijn er nog drie andere aspecten waarop wordt gelet bij de ontwikkeling van IKEA producten: functie, vorm en duurzaamheid. Wanneer alle vijf aspecten in evenwicht zijn, beschouwen wij het ontwerp van het product als democratisch. Het concept van democratisch design werd officieel aan de wereld voorgesteld op de meubelbeurs van Milaan in 1995. Sindsdien gebruiken we het consequent bij het ontwikkelen en beoordelen van producten.

Lekker eten maakt klanten blij

In juni 1960 konden klanten in de IKEA winkels alleen koffie en koude gerechten krijgen. Tegen het einde van dat jaar was de keukenuitrusting voor het IKEA restaurant compleet, inclusief microgolfoven – zeer vooruitstrevend voor die tijd. Er werd van alles geserveerd, van warme snacks zoals hamburgers tot à la carte-gerechten. Het restaurantidee was voortgevloeid uit iets wat Ingvar was opgevallen: de mensen verlieten rond de middag de winkel om elders in Älmhult iets te eten. Daardoor viel het aankoopproces stil. Hij zag in dat hongerige klanten minder kopen. Of zoals wij vaak zeggen: het is moeilijk zaken doen op een lege maag.

IKEA breidt uit en herstructureert

• 1950-1959: IKEA breidt zijn activiteiten in Zweden uit.
• 1960-1969: Opening van winkels in Denemarken en Noorwegen.
• Jaren 1970: Verdere uitbreiding naar landen buiten Scandinavië, waaronder Australië, Canada, Duitsland, Hongkong, Japan, Koeweit, Nederland, Oostenrijk, Singapore en Zwitserland.
• Begin jaren 1980: Ingvar Kamprad gaat op zoek naar een eigendomsstructuur die totale onafhankelijkheid en een langetermijnperspectief moet garanderen. Hij beschrijft het als een poging om het IKEA merk ‘het eeuwige leven’ te schenken. Zijn oplossing was om de eigendom van de detailhandelsactiviteiten te scheiden van het IKEA concept en het IKEA merk en die functies onder te brengen in onafhankelijke bedrijvengroepen die werken volgens een franchisesysteem.

Vanwaar komt de naam IKEA?

De naam IKEA is opgebouwd uit de initialen van oprichter Ingvar Kamprad, plus die van Elmtaryd, de boerderij waar hij opgroeide, en Agunnaryd, het nabijgelegen dorp.

Vóór de recentste update in 2018 was het logo sinds de jaren tachtig niet meer vernieuwd. De recentste aanpassingen kwamen er om de leesbaarheid te verbeteren en te zorgen voor consistente herkenbaarheid en kleurweergave in het digitale tijdperk. Tegenwoordig moet hetzelfde logo net zo goed werken op een mobiel scherm als op een winkelgevel of een papieren zak.

Onze STOLLE paardjes

Het STOLLE-ornament is ontstaan als een eerbetoon aan de Zweedse rustieke cultuur, gebaseerd op een van de meest klassieke symbolen van Zweden: het traditionele Dalecarlian of Dala-paard. Ze waren oorspronkelijk bedoeld als speelgoed en werden verkocht op lokale markten. Met hun felle kleuren waren ze verwant aan de traditionele kalebaskunst, bekend om zijn bloemmotieven. Het STOLLE Dala-paard maakte deel uit van een opdracht die IKEA aan Katarina Brieditis gaf. Katarina koos ervoor om te werken met uitingen uit de volkskunst en de rustieke cultuur, met zijn rijkdom aan kleuren en patronen.

Dé sleutel naar IKEA 

IKEA heeft de inbussleutel niet uitgevonden, maar zag al in de jaren zestig het enorme potentieel ervan. Het was een slim klein gereedschapje. Je hebt zelden een gereedschapskist nodig om een IKEA meubel in elkaar te zetten. Meestal heb je genoeg aan één klein, maar krachtig stuk gereedschap. De inbussleutel en de flat packs maken het mogelijk om de prijzen laag te houden zonder afbreuk te doen aan vorm, kwaliteit of functie. Flat packs nemen minder ruimte in beslag, waardoor ze veel goedkoper te vervoeren zijn van de fabriek naar de winkel, en verder naar jouw huis. Dus in plaats van dat de fabriek een prijs rekent om een stoel in elkaar te zetten en hem vervolgens in een onnodig groot pakket verstuurt, doe je een deel van het werk zelf. Je investeert gewoon een beetje van jouw tijd, en geniet van een lagere prijs.